Wetenskap agter die 2025 Nobelpryse

Dit is weer tyd vir die jaarlikse "Wetenskap agter die 2025 Nobelpryswenners" wanneer wetenskaplikes van ons Departemente van Fisika, Fisiologiese Wetenskappe, en Chemie en Polimeerwetenskap, openbare lesings aanbied oor die 2025 pryswenners.

Ons sprekers vanjaar is:

Prof Frikkie Scholtz, Departement Fisika

Oor die 2025 Nobelprys in Fisika toegeken aan John Clarke, Michel H. Devoret en John M. Martinis "for the discovery of macroscopic quantum mechanical tunnelling and energy quantisation in an electric circuit"

Prof Anna-Mart Engelbrecht, Departement Fisiologiese Wetenskappe

Oor die 2025 Nobelprys in Fisiologie of Medisyne toegeken aan Mary E. Brunkow, Frederick J. Ramsdell en Shimon Sakaguchi "for their discoveries concerning peripheral immune tolerance"

Prof Delia Haynes, Departement Chemie en Polimeerwetenskap 

Oor die 2025 Nobelprys in Chemie toegeken aan Susumu Kitagawa, Richard Robson en Omar M. Yaghi "for the development of metal–organic frameworks"

Meer oor die sprekers

Prof Frikkie Scholtz

Frikkie Scholtz is tans 'n professor in die Departement Fisika by die US, en tot einde 2025 ook Visedekaan: Navorsing in die Fakulteit Natuurwetenskappe. Frikkie was instrumenteel in die stigting van die Nasionale Instituut vir Teoretiese Fisika (NITheP), wat die voorloper was van die Nasionale Instituut vir Teoretiese en Berekeningswetenskappe (NITheCS), wat tans by die Universiteit Stellenbosch gehuisves word, en het vir die grootste deel van sy bestaan ​​as die Direkteur van NITheP gedien. Frikkie het talle eerbewyse gedurende sy loopbaan ontvang, onder andere die toekenning van 'n Humboldt-navorsingsgenootskap.

Prof Anna-Mart Engelbrecht

Anna-Mart Engelbrecht is tans 'n professor in die Departement Fisiologiese Wetenskappe aan die Universiteit Stellenbosch. Sy het verskeie gesogte toekennings ontvang, waaronder die Dekaan- en Senaatsmedaljes, sowel as die Gencor-bronsmedalje van die Universiteit van die Vrystaat, die Marie Curie-beurs van die Europese Unie, die Rektor se toekenning vir Uitnemendheid in Navorsing en die Viserektor se Navorsingstoekenning vir uitsonderlike prestasie van die Universiteit Stellenbosch, asook die Lasec-toekenning vir Uitnemendheid in Fisiologiese Navorsing van die Fisiologiese Vereniging van Suider-Afrika (PSSA). Sy is die direkteur van twee universiteitsaanvangsmaatskappye, Biocode en Phyenti, en dien op die bestuursrade van die Afrika-kankerinstituut (ACI) en die Instituut vir Biomediese Ingenieurswese.

Prof Delia Haynes

Delia Haynes is tans 'n professor in die Departement Chemie en Polimeerwetenskap aan die Universiteit Stellenbosch. Nadat sy haar PhD in Anorganiese Chemie aan die Universiteit van Cambridge in die VK voltooi het, het sy as 'n postdoktorale medewerker by die Pfizer Instituut vir Farmaseutiese Materiaalwetenskap aangebly. In 2006 het sy na Suid-Afrika teruggekeer as 'n dosent aan die Universiteit van KwaZulu-Natal in Durban en in 2007 by die Universiteit Stellenbosch aangesluit. Delia was in 2010 'n Fulbright-beurshouer aan die Universiteit van Kalifornië, Berkeley, en was die 2015-ontvanger van die Jan Boeyens-medalje. Sy is onlangs verkies tot die eerste president van die Afrika-Kristallografiese Vereniging. Sy is 'n lid van die CrystEngComm- en NJC-adviesrade, en 'n genoot van die Suid-Afrikaanse Chemiese Instituut, die Royal Society of South Africa en die Royal Society of Chemistry. Haar navorsing fokus op kristalingenieurswese met multikomponentkristalle.