Prof Thuli Madonsela het verlede week 'n bespreking met Advokaat Tembeka Ngcukaitobi, skrywer van The Land is Ours: South Africa's First Black Lawyers and the birth of Constitutionalism tydens 'n aflewering van die African Food Dialogues. 

Die African Food Dialogues is 'n inisiatief van die Universiteit Stellenbosch se Strategiese Fonds, geïmplementeer deur die Southern Africa Food Lab in vennootskap met die Regsfakulteit en die Departement Agriwetenskappe, met die doel om ruimte te bied vir dialoog en interaksie rondom Afrikaanse voedselsisteme.

Ngcukaitobi het die grondkwessie van die pre-kolonialisme tot vandag opgessom en sommige van die implikasies op die huidige voedselstelsels oorweeg.

'Die fokus op grondhervorming is die uiteindelike waarborg vir voedselsekerheid, sodat Afrika -mense nie van krummels van die meesters se tafel hoef afhanklik te wees nie,' het hy gesê.

In antwoord op die vraag "Wat moet ons nou doen?", het Ngcukaitobi verwys na die voorlegging van die grondwetlike wysiging vir onteiening van grond sonder vergoeding en gesê: "Ons moet die onsin stop. Die ANC het hierdie land vier jaar lank in 'n monumentale vermorsing van tyd gewikkel om 'n wysiging te bespreek wat op sigself nie nodig is nie. Daar is mense wat in 1998 teruggawevorderings gemaak het. Ons moet begin met die oplossing daarvan."

Ngcukaitobi het ook gesê dat grondtoewysing geneig is om mans te bevoordeel en dat ongelykheid tussen geslagte 'n groot probleem is. Daarbenewens het hy opgemerk dat stamhoofde te veel mag het oor kommunale grondbesit: "Die ware en voordelige eienaars van die grond moet die mense wees."

'n Bykomende uitdaging vir gemeenskaplike grondbesit, volgens Ngcukaitobi, is 'n gebrek aan toegang tot kapitaal. Omdat banke op grond van titelaktes leen, is dit moeilik vir grond in gemeenskaplike besit om toegang tot kapitaal te verkry. 'Hierdie beleid moet verander. Alternatiewe bates soos beeste kan as onderpand gebruik word. Banke moet hul beleid verander om sulke mense te ondersteun. "

Besoek www.southernafricafoodlab.org of volg @SAFoodLab op Twitter vir meer inligting oor die African Food Dialogues.