Hierdie Vrouemaand vier ons akademiese personeellede aan die Universiteit Stellenbosch (US) wat denke vorm en uitnemendheid deur hulle onderrig inspireer. Hierdie merkwaardige opvoeders bring passie, vernuwing en toewyding na die lesinglokaal en help studente om te floreer en sukses te behaal. Hulle stories weerspieël die impak van vroue in die hart van die US se akademiese gemeenskap. Sybil Smit, ʼn geoktrooieerde rekenmeester en dosent in finansiële rekeningkunde, bring hart, nederigheid en omvattende kundigheid na die lesinglokaal. Sedert sy in 2005 by die US aangesluit het, het sy talle eerstejaars deur middel van transformerende onderwys en mentorskap ondersteun. As ʼn ontvanger van ʼn Onderwysgenootskap van die US glo sy in mede-gereguleerde leer, waar studente en dosente die verantwoordelikheid vir groei deel. Haar werk weerspieël haar toewyding om inklusiewe uitnemendheid te kweek en toekomstige beroepslui te lei om te floreer.

Kan jy ons ʼn bietjie meer oor jou agtergrond vertel?Ek het in 2005 'per ongeluk' by die Universiteit Stellenbosch begin werk, in die sin dat ek nooit ʼn akademiese loopbaan in gedagte gehad het nie (ek was nie so goeie student nie). Ek was egter nog nie een dag spyt daaroor nie. Ek het besef ek kan ʼn bydrae maak tot jongmense se lewe en wil hulle lei om die beste weergawe van hulleself te word. Die feit dat ek self hard moes werk om die studiemateriaal te verstaan, help my om ʼn beter dosent te wees, want ek het begrip daarvoor dat studente dit nie altyd die eerste keer 'snap' nie.

Het enige onderwysers, mentors of rolmodelle ʼn blywende indruk op jou gemaak?My rekeningkunde-onderwyser in graad 8 was wonderlik. Ons het in haar klas ʼn denkbeeldige onderneming begin en elke dag ons 'besigheid' – en ons begrip van rekeningkunde – laat groei. Sy het iets gebruik waarmee ons kon identifiseer om moeilike konsepte te verduidelik en ek onthou (en verstaan) dit tot vandag toe.

Is daar ʼn spesifieke aspek van jou kursus of vakgebied wat jy veral graag onderrig?Ek onderrig hoofsaaklik eerstejaarstudente. Ek geniet die meeste van die inhoud en al lyk van die konsepte eenvoudig, moet ek myself voor elke klas daaraan herinner dat dit nie maklik of voor die hand liggend was toe ek ʼn eerstejaar was nie, en my destyds ook nie noodwendig geïnteresseer het nie. Ons moet altyd onthou dat studente iets waarskynlik vir die eerste keer hoor, al het ons dit reeds ʼn duisend keer onderrig. Ek probeer dit toepaslik maak deur vir hulle te wys hoe dit in die praktyk sal lyk en waar hulle die kennis sal moet toepas.

Wat beteken dit vir jou om vandag ʼn vrou in die akademie te wees?Toe ek 27 jaar gelede met my klerkskap begin het, was ek verbaas dat die senior mans by sommige van ons kliënte nie gedink het vroue kan enigiets van besigheid verstaan nie. Ek is bly om te kan sê waar ek nou is, word alle mense as gelykes gesien en behandel. Ek weet dit was nie maklik vir vroue om vir hulle waarde erken te word nie, en dis vir my ʼn voorreg om deel te wees van ʼn generasie waar vroue ernstig opgeneem word en gelyke geleenthede kry. Dit is wonderlik om ʼn loopbaan te kan balanseer met ma- en vrouwees sonder die behoefte om enige van my rolle op te offer.

Hoe inkorporeer jy tegnologie in jou onderrig, en watter rol dink jy sal kunsmatige intelligensie (KI) in die toekoms van hoër onderwys speel?Alles wat ons in die klas doen en gebruik, moet deeglik getoets en beplan word, en dan moet daar besin word of dit gewerk het soos dit veronderstel was. Tegnologie is ʼn wonderlike hulpmiddel om ons te help. KI is iets wat ons moet omarm; ons kan dit nie ignoreer nie en ons moet studente leer hoe om dit eties te gebruik.

Wat is die grootste beloning vir ʼn dosent aan die US?Om te sien hoe studente ontwikkel. Ek leer hulle van hulle eerste jaar af ken en kan die ongelooflike verandering sien plaasvind. Ek het steeds kontak met baie van my studente (ʼn paar is nou my kollegas) en dit is ʼn voorreg om ʼn getuie van hulle sukses te wees. Dit geld veral vir my Thuthuka-beursstudente, wat almal uit benadeelde agtergronde kom en as gekwalifiseerde geoktrooieerde rekenmeesters nie net ʼn verskil vir hulle nabye familielede maak nie, maar ook tot die ekonomie en hulle gemeenskappe bydra. Hulle is positiewe rolmodelle vir kinders wat moet sien dat harde werk hoop en verandering kan bring.Dit is baie lonend wanneer ʼn student jou kantoor in trane en sonder hoop binnekom en met ʼn glimlag en ʼn plan uitstap. Nog ʼn beloning is om te sien hoe 'die ligte aangaan' – wanneer jy iets verduidelik en die fronse in glimlagte verander!

Watter raad het jy vir jonger vroue wat vandag die onderwysberoep betree?My raad is om 'n mentor te vind. Jy het mense nodig met wie jy ʼn verhouding het en wat jy kan vertrou wanneer jy leiding kort. Moenie probeer om alles op jou eie te doen nie. Ons het almal ʼn goeie ondersteuningstruktuur nodig, veral as jy ʼn gesin het om voor te sorg. Om deel te wees van ʼn span en gedeelde doelwitte na te streef laat jou voel dat jy behoort en waardevol is, asook dat jy iets het om na te streef sonder om wie jy is in te boet. FOTO: Stefan Els